DEVAM: 33- İkindi Namazından Sonra iki Rekat Nafile Namaz
Kılmak
5. Hz. Aişe (r.anha)
- - (-)
3322 (1)- Kabisa b. Zueyb anlatıyor: Hz. Aişe, Zübeyr ailesine
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ikindi namazından sonra yanında iki
rekat namazı kıldığı haberini yolladı. Bundan dolayı Zübeyr ailesi ikindi
namazı sonrası bu namazı kılarlardı. Bunun üzerine Zeyd b. Sabit şöyle dedi:
"Allah, Aişe'yi bağışlasın! Bu konularda biz Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'i Aişe'den daha iyi biliyoruz. Gün ortası bedevilerden bazıları
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e geldiler. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) onların sorularına cevaplar veriyordu.
Bu Hadis Hasendir.
Heysemi, (3344) der ki: "Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet
etmiş olup senedinde ismi geçen İbn Lehia hakkında tenkit vardır. Taberani ise
el-Mu'cemu'l-kebir'de hadisin son bölümünden bir kısmını nakletmiştir."
3323 (2)- Kabisa b. Zueyb der ki: "Hz. Aişe, Zübeyr
ailesine Resulullahlın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindi namazından sonra
yanında iki rekat namazı kıldığı haberini yolladı..." Sonrasında ravi bir
öncekinin aynısını zikreder.
Bu Hadis Hasendir.
6. Hz. Aişe (r.anha)
- - (-)
3324- Ata b. es-Saib der ki: Abdullah b. Muğaffel el-Müzeni
ile birlikte oturuyardum. Ömer'in çocuklarından iki kişi girip ikindi
namazından sonra iki rekat namaz kıldılar. Abdullah onları yanına çağırdı ve:
"Bu kıldığınız namaz da ne oluyor? Oysa babanız bu namazın kılınmasına
engel olurdu" dedi. Onlar: "Aişe'nin bize bildirdiğine göre
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun yanında bu iki rekat namazı
kılmış" dediklerinde Abdullah sustu ve onlara herhangi bir karşılık
vermedi.
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Taberani (2/61, 5/235) rivayet etti.
7. Ebu Musa (r.a.)
- - (-)
3325- Ebu Musa bildiriyor: "Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in ikindi namazından sonra iki rekat namaz kıldığını gördüm.
Bu Hadis Hasendir.
Diğer tahric: Aişe hadisinden şahidini Buhari 3/488 (1631),
Müslim 1/572 (835) ve Darimi (1/334) rivayet ettiler.
Heysemi (3339) der ki: "Bunu el-Mu'cemu'l-Evsat ve
el-Mu'cemu'l-Kebir'de rivayet eden Taberani, ayrıca şu ilaveyi nakletmiştir:
Ebu Daris der ki: Ben, Ebu Bekir b. Ebi Musa'yı bu iki rekatı kılarken gördüm.
O da derdi ki: Ben, (babam) Ebu Musa'yı bu iki rekatı kılarken gördüm. O da
derdi ki: "Ben de Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i Aişe'nin evinde bu
iki rekatı kılarken gördüm."
Rivayetin ravileri, Ebu Daris hariç, Sahih'in
ravileridirler. Ebu Daris hakkında da İbn Main: "Sakıncasızdır"
demiştir.
8. Hz. Aişe (r.anha)
- - (-)
3326 (1)- Hişam, babasından bildiriyor: Aişe bana şöyle
dedi: "Yeğenim! Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanımdayken
ikindi namazından sonraki iki rekatı asla bırakmış değildir.''
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Müslim, musafirin (1/572, 573) ve Buhari,
mevakit 2/64 (591) rivayet ettiler.
3327 (2)- Utbe b. Damra b. Habib, Gutayfın azatlısı Abdullah
b. Ebi Kays'tan bildiriyor: Müminlerin annesi Aişe'nin yanına gelip selam
verdim. Bana: "Sen kimsin?" diye sorunca, ben: "Gutayf b.
Azib'in azatlısı Abdullah'ım" dedim. Bana: "Ufeyfin oğlu mu?"
diye sorunca, ben: "Evet, ey müminlerin annesi" dedim. Daha sonra
Resulullahlın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindi namazından sonra o iki
rekatlık namazı kılıp kılmadığını sordum. Aişe: "Evet, kıldı" dedi.
Ona kafirlerin henüz küçük yaşta ölen çocuklarının kıyamet günündeki durumunu
sorduğumda şöyle dedi: Bu konuda Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
''Onlar babalarıyla birlikte olacaklardır'' buyurdu. Ona: "Ey Allah'ın
Resulü! Henüz amelleri olmamasına rağmen mi?" diye sorduğumda, Allah
Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yaşasalardı neler yapacaklarını
Allah herkesten iyi bilir" buyurdu.
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Ebu Davud (4712) rivayet etti.
29109 (2)'de tekrar edecektir.
3328 (3)- Hz. Aişe der ki: "ValIahi Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanımdayken ikindi namazından sonraki iki rekatı
asla bırakmış değildir."
[-Sahihtir-]
3329 (4)- Ümmü Musa der ki: Aişe'ye ikindi namazından sonra
kılınan iki rekatlık namazı sorduğumda: "Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) ne zaman yanıma gelse ikindi namazından sonra devamlı olarak iki
rekatlık bir namaz kılardı" dedi.
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Ebu Ya'la (4725) ve Tahavi, Şerhu
Meani'l-Asar'da (1/301) rivayet ettiler.
3330 (5)- Hz. Aişe der ki: "Şehadet ederim ki benim
sıramda Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ne zaman yanıma geldiyse
ikindi namazından sonra mutlaka iki rekat namaz kılardı."
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Nesai (1/281) ve İbn Hibban (1572) rivayet
ettiler.
3331 (6)- Ebu İshak der ki: Esved b. Yezid ile Mesruk'un
şöyle dediğini işittim: "Şehadet ederiz ki Aişe: ''Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) benim yanımda olduğu günlerde mutlaka ikindi namazından sonra
iki rekatlık bir namaz kılmıştır'' dedi."
[-Sahihtir-]
3332 (7)- Hz. Aişe der ki: "Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) gizliden olsun, açıktan olsun iki namazı asla bırakmış
değildir. Bunlar da ikindi namazından sonraki iki rekat ile
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Buhari (592) ve Müslim (835) rivayet ettiler.
5928 (14)'te tekrar edecektir.
3333 (8)- Urve b. ez-Zübeyr bildiriyor: "Aişe'nin bana
bildirdiğine göre Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindi namazından
sonra ne zaman yanına girse mutlaka iki rekatlık bir namaz kılardı."
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Abdurrezzak (3978) rivayet etti.
3334 (9)- Esved ile Mesruk der ki: "Şehadet ederiz ki
Aişe: ''Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) benim yanımda olduğu günlerde
mutlaka ikindi namazından sonra iki rekatlık bir namaz kılmıştır'' dedi."
[-Sahihtir-]
3335 (10)- Abdullah b. el-Haris b. Nevfel anlatıyor: Muaviye
cemaate ikindi namazını kıldırdıktan sonra çevresine bakınca bazılarının farzdan
sonra da namaza durduklarını gördü. Odasına girince İbn Abbas'la birlikte
yanına girdik. İbn Abbas girince Muaviye divanda ona da yer verdi. Muaviye ona:
"İnsanların (ikindinin farzından sonra) kıldığı bu namaz da ne oluyor?
Zira Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bu namazı kıldığını veya
kılmayı emrettiğini
görmedim" deyince, İbn Abbas: "İbnu'z-Zübeyr
kılmaları yönünde fetva veriyor" karşılığını verdi. O sırada İbnu'z-Zübeyr
de içeriye girdi. Selam verip oturdu. Muaviye ona: "Ey İbnu'z-Zübeyr!
İnsanların (ikindinin farzından sonra) kıldığı bu namaz da ne oluyor? Zira
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bu namazı
kıldığını veya kılmayı
emrettiğini görmedik" deyince, İbnu'z-Zübeyr:
"Aişe evinde, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
bu namazı kıldığını bana söyledi" karşılığını verdi. Bunun üzerine Muaviye
bir adamla birlikte beni Aişe'ye gönderdi ve bu konuyu sormamızı istedi.
Aişe'ye gittik, yanına gidip bu konuyu sordilIn. İbnu'z-Zübeyr'in söylediğini
de ona aktardım. Aişe şöyle dedi:
İbnu'z-Zübeyr konuyu aklında iyice tutamamış. Ben ona şunu
anlattım: Bir defasında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindi
namazından sonra yanıma girdi ve iki rekat namaz kıldı. Ona: "Daha önce
kılmadığın iki rekat kıldın" dediğimde, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Bana mal gelmişti. Taksimatıyla meşgulolduğum için
[Zayıf]
Heysemi (2/223) der ki: "Ravilerinden Hanzale'yi Ahmed
ve İbn Main zayıf, İbn Hibban ise güvenilir addetmiştir."
3336 (11)- Abdullah b. Kays bildiriyor: Aişe'ye ikindi
namazından sonra kılınan iki rekat konusunu sorduğumda şöyle dedi:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
[-Sahihtir-]
3337 (12)- Mesruk der ki: "Doğru sözlü, doğru sözlü
olanın kızı ve Allah'ın sevgili kulunun hanımı olanın (Aişe'nin) bana
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindi namazından
sonra iki rekat namaz kılardı. Bu konuda da ona inanmayacak değilim."
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: İbn Ebi Şeybe (11253) ve Beyhakl, Sünen'de
(2/458) rivayet ettiler.
3338 (13)- Ata der ki: "Aişe'nin bana bildirdiğine göre
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindi namazından sonra ne zaman
yanına girse iki rekat namaz kılardı."
[-Sahihtir-]
Müsned'i tertip eden der ki: Bu yöndeki hadisler "Namaz
Kılınması Mekruh Olan Vakitler" başlığı altında zikredildi.
9. Ümmü Seleme (r.a.)
- - (-)
3339 (1)- Ümmü Seleme der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) ikindi namazından sonra yanıma girdiğinde iki rekat namaz kıldı.
Ona: "Ey Allah'ın Resulü! Bu kıldığın namaz da ne? Zira daha önce hiç
kılmamıştın" dediğimde, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Temim
oğullarından yanıma gelen heyetten dolayı
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Nesai, salat 1/281 (579), İbn Huzeyme, salat
2/261 (1277), Abd b. Humeyd (s. 442, no: 1531) ve Humeydi 1/141 (295) rivayet
ettiler.
3340 (2)- Ebu Bekr b. Abdirrahman b. el-Haris b. Hişam
bildiriyor: Babam umreye niyetlendi. Yolculuk vakti gelip çatınca bana:
"Evladım! Valinin (Mervan'ın) yanına gidip vedalaşalım" dedi. Ona:
"Nasıl istersen" karşılığını verdim ve Mervan'ın yanına girdik. Mervan'ın
yanında içlerinde Abdullah b. ez-Zübeyr'in de bulunduğu bir topluluk vardı.
İbnu'z-Zübeyr'in ikindi namazı sonrası kıldığı iki rekat söz konusu edilince
Mervan ona: "Ey İbnu'z-Zübeyr! Bu namazı kime dayanarak kılıyorsun?"
diye sordu. İbnu'z-Zübeyr: "Ebu Hureyre, Aişe'den naklen bunun
kılınacağını söyledi" dedi. Bunun üzerine Mervan,
Aişe'ye: "İbnu'z-Zübeyr'in Ebu Hureyre'den, onun da senden naklen
söylediği Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ikindi namazlarından
sonra iki rekatlık namaz kıldığı meselesi de ne oluyor?" diye haber
yolladı. Aişe: "Bunu da bana Ümmü Seleme söyledi" şeklinde cevap
gönderdi. Bu sefer Mervan, Ümmü Seleme'ye:
"Aişe'nin senden naklen söylediği Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ikindi namazlarından sonra iki rekatlık namaz
kıldığı meselesi de ne oluyor?" diye haber yolladı. Ümmü Seleme şöyle
cevap gönderdi: Allah, Aişe'yi bağışlasın! Benim sözümü yanlış yorumlamış. Zira
olay şöyle oldu: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
İbnu'z-Zübeyr bunları duyunca: "Allalıu Ekber!
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunları bir defalığına da olsa (ikindi
namazından sonra) kılmadı mı! Bende asla bırakmam" dedi.
Ayrıca Ümmü Seleme: "Bu olaydan ne önce, ne de sonra
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ikindi namazından sonra bu iki
rekatı kıldığını görmedim" dedi.
[-Sahihtir-]
3341 (3)- Yezid b. Ebi Ziyad bildiriyor: Abdullah b. el-Haris'e
ikindi namazından sonra kılınan iki rekatlık namazı sorduğumda şöyle anlattı:
Abdullah b. Abbas'la birlikte Muaviye'nin yanına girdik. Muaviye: "Ey İbn
Abbas! İkindi namazından sonra iki rekat namaz kılma konusunda bir şeyler
demiştin. İnsanların da bunu kıldıkları haberini aldım. Oysa Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in öylesi bir namazı kıldığını görmedik"
deyince, İbn Abbas: "Bu yöndeki fetvayı insanlara İbnu'z-Zübeyr
veriyor" karşılığını verdi. O arada İbnu'z-Zübeyr oraya geldi. Muaviye
ona: "Kılınması yönünde insanlara fetva vediğin o iki rekat da ne
oluyor?" diye sordu. İbnu'z-Zübeyr: "Aişe, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in bunu kıldığını b ana söyledi" dedi.
Bunun üzerine Muaviye benimle birlikte bir adamı Aişe'ye
gönderdi ve: "MüminIerin emiri sana selam söylüyor. İbnu'z-Zübeyr, ikindi
namazından sonra iki rekat kılmayı senin ona söylediğini iddia ediyor. Bu iki
rekat ne oluyor?" dememizi istedi. Aişe: "Bana da bunu Ümmü Seleme
söyledi" cevabını verdi. Ümmü Seleme'ye gidip Aişe'nin söylediklerini
aktardığımızda o da: "Allah onu bağışlasın! Ben ona Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in bu namazı yasakladığını söylemedim mi?" dedi.
Bu Hadis Hasendir.
Diğer tahric: İbn Ebi Şeybe (1/351), İbn Mace (1159) ve
Taberani (23/929) rivayet ettiler.
3342 (4)- Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in hanımı
Ümmü Seleme der ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Tayalisi (1597) rivayet etti.
3343 (5)- Ümmü Seleme der ki: "Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) her zaman
[-Sahihtir-]
3344 (6)- Ubeydullah b. Abdillah b. Utbe bildiriyor:
Muaviye, Hz. Aişe'ye haber göndererek: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ikindi namazından sonra namaz kılar mıydı?" diye sordu. Aişe: "Benim
yanımda kılmadı, ancak Ümmü Seleme'nin bana bildirdiğine göre onun yanında
kılmıştır" dedi. Bunun üzerine Muaviye, Ümmü Seleme'ye birinin gönderip
bunu sordurdu. Ümmü Seleme şöyle dedi: Evet, kıldı. ikindi namazından sonra
yanıma girdi ve iki rekat namaz kıldı. Ona: "Ey Allah'ın Resulü! Bu iki
rekat konusunda sana vahiy mi indi?" dediğimde, Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Hayırl ancak meşguliyetimden dolayı
[-Sahihtir-]
3345 (7)- Yezid b. Ebi Ziyad der ki: Abdullah b. el-Haris'e
ikindi namazından sonra kılınan iki rekatlık namazı sorduğumda şöyle dedi:
Muaviye'nin yanındayken ibnu'z-Zübeyr, Aişe'den naklen Peygamberimiz
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bu namazı kıldığını söyledi. Muaviye benimle
birlikte birilerini gönderip bunu Aişe'ye sorduk. Aişe: "Bunu Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den işitmiş değilim, ama Ümmü Seleme bana söyledi"
karşılığını verdi. Konuyu Ümmü Seleme'ye sorduğumda şu karşılığı verdi:
Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Aişe'ye Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ikindi
namazından sonra namaz kılmayı yasakladığını da söylemiştim." Muaviye'nin
yanında dönüp olanları anlattım. İbnu'z-Zübeyr: "Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bunları kılmadı mı! Ben de devamlı olarak kılacağım"
deyince, Muaviye ona: "Sen muhalif bir adamsın ve yaşadığın sürece muhalif
olarak kalacaksın" karşılığını verdi.
[-Sahihtir-]
3346 (8)- Ümmü Seleme der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) ikindi namazını kıldıktan sonra odama girip iki rekat daha kıldı.
Ona: "Daha önce kılmadığın bir namazı kıldın" dediğimde, Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bana gelen malla meşgulolduğum ıçın her zaman
öğle namazından sonra kıldığım ıkı rekatı kılamamıştımı onları şımdı kıldım''
karşılığını verdi. Ona: "Ey Allah'ın Resulü! Kılamadığımız nafile
namazları kaza edelim mi?" diye sorduğumda, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Hayır'' karşılığını verdi.
[-Sahihtir-]
3347 (9)- Ümmü Seleme der ki: "Bir defa dışında
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ikindi namazından sonra namaz
kıldığını görmüş değilim. O bir defasında da
[-Sahihtir-]
10. Meyıniune (r.anha)
- - (-)
3348 (1)- Abdullah b. el-Haris, Peygamberimizin (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in hanımı Meymune'den bildiriyor: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindi namazından önce her zaman kıldığı iki
rekatı kaçırınca bunları ikindi namazından sonra kıldı."
[Zayıf]
Heysemi (3341) der ki: "Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet
etmiş olup senedinde yine Hanzale yer almıştır."
3349 (2)- Abdullah b. el-Haris b. Nevfel anlatıyor: Muaviye
b. Ebi Süfyan bizlere ikindi namazını kıldırdıktan sonra ikindi namazının
ardından kılınan iki rekat namaz konusunu sormak için birini Meymune'ye
gönderdi. Peşinden birini daha gönderdi. Meymune de bu konuda şöyle dedi:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir ordu çıkarmakla meşguldü,
ancak yeterince binek yoktu. Zekat mallarından binekler gelince onları orduda
göndereceklere dağıtmaya başladı. Dağıtma işi ikindi namazına kadar sürdü. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindi namazından önce iki rekatlık veya daha
fazla nafile namaz kılardı. Dağıtma işi ikindi namazına kadar sürünce ikindi
namazını kıldıktan sonra öncesinde kılacağı namazları kıldı. Resulullah da
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) nafile namaz kıldığı veya başka bir şey yaptığı
zaman ona devam etmeyi severdi."
[Zayıf]
Heysemi der ki: "Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş
olup senedinde ismi geçen Hanzale es-Sedusl'yi Ahmed b. Hanbel ve İbn Main
zayıf görürlerken, İbn Hibban güvenilir kabul etmiştir."